Grenzen stellen: velen onder ons hebben het er moeilijk mee.
Hoe vaak hebben we al niet “ja” gezegd terwijl we toch “neen” wilden zeggen. Gewoon … omdat het gemakkelijker ging, omdat we geen discussie wilden of omdat we niet wilden dat de ander zich slecht voelde.
Gevolg? Wij voelen ons slecht. Allesbehalve liefdevol voor onszelf.
Ik heb me vroeger vaak afgevraagd: “Hoe kon dit gebeuren? Waarom heb ik me weer laten doen?”
Neen zeggen tegen de andere persoon is ja zeggen tegen jezelf.
Grenzen aangeven is één van de krachtigste manieren om je eigen waarde te erkennen en te beschermen: het is een daad van liefde voor jezelf. Toch kan het lastig zijn om je grenzen te bewaken, zeker als anderen die grenzen niet respecteren.
Eén belangrijk feit moet je onthouden: als iemand jouw grenzen niet respecteert, is die persoon je respect en liefde niet waard.
Hier geef ik je maar liefst 10 tips om je grenzen duidelijk aan te geven en anderen te leren ermee om te gaan.
1. Weet wat je grenzen zijn.
Ken jij je grenzen? Ik ken heel veel mensen die hun grenzen niet kennen. Wekelijks doe ik wel de grenzenoefening in mijn praktijk. Mijn coachee staat aan de ene kant van de ruimte, ik aan de andere kant. In het begin stap ik rustig op de persoon toe terwijl ik in zijn of haar ogen kijk. Ik kom zachtjes dichterbij gestapt. Op een bepaald moment zie ik aan zijn of haar lichaam (en ons lichaam liegt niet, geloof me) wanneer ik de grens overschrijd. Toch laten ze me dichterbij komen (waardoor ik zelf ook mijn grenzen moet overschrijden: niemand wil neus aan neus staan met zijn of haar klant 😉).
Die stop komt er dus niet. We kunnen allemaal ons gevoel uitzetten om ons te beschermen.
Toch is het belangrijk om te voelen, zeker bij het stellen van grenzen. Neem dus de tijd om te ontdekken wat voor jou werkt en wat niet.
Stel jezelf de vraag:
- waar voel ik me oncomfortabel bij?
- wat geeft me energie?
- wat vreet aan mij / zuigt mijn energie weg?
Zodra je dit weet, kan je dit helder communiceren. Gebruik hiervoor de verbindende of geweldloze communicatie.
2. Communiceer je grenzen duidelijk.
Zoals ik al in het vorige punt schreef: gebruik verbindende of geweldloze communicatie bij het aangeven van je grenzen.
Wees eerlijk over wat je wel wilt (niet over wat je niet wilt) en niet accepteert.
Vertrek ook vanuit de ik-boodschap: “Ik voel me slecht als je …” of “Ik voel me ongemakkelijk als je …”
Dit voorkomt misverstanden en het helpt de andere om te begrijpen waar je staat.
3. Blijf consistent.
Grenzen verliezen kracht als je ze niet voortdurend bewaakt. Als je een grens hebt aangegeven, wees dan ook bereid om die te verdedigen. Laat geen ruimte voor twijfel. Twijfel zorgt voor een zwakke schakel die zo door de andere partij kan verbroken worden.
4. Maak de gevolgen duidelijk.
Als iemand je grenzen overschrijdt, ga dan onmiddellijk over tot actie. Dit kan een gesprek zijn maar ook het beperken van contact. Zorg er wel voor dat de gevolgen realistisch zijn én uitvoerbaar!
5. Blokkeer toxisch gedrag.
Soms leidt grensoverschrijdend gedrag tot zware stappen. Als iemand meermaals je grenzen overschrijdt, overweeg dan om die persoon te blokkeren op sociale media, whatsapp en andere kanalen. Geloof me: dat is niet gemakkelijk. Ik heb het ook moeten doen met een naaste.
6. Luister naar je gevoel.
Je intuïtie is het krachtigste wat er is. Als iets niet goed aanvoelt, neem dat gevoel dan serieus. Je hoeft jezelf ook niet te verantwoorden voor het stellen van grenzen die jou beschermen.
7. Laat die schuldgevoelens los.
Door onze grenzen te bewaken kunnen we ons schuldig voelen, zeker als je iemand kwetst.
Onthoud echter dat jij niet verantwoordelijk bent voor hun reacties. Jij bent enkel verantwoordelijk voor de manier waarop jij de boodschap overbrengt.
8. Zoek steun.
Praat erover. Praat over al je ervaringen. Door anderen erbij te betrekken kunnen die je een ander perspectief bieden.
9. Weet dat er weerstand komt.
Soms zijn er mensen die jouw grenzen toch negeren of zelfs manipuleren. Blijf stevig staan en weet één ding (wat je ook duidelijk mag zeggen): “Over mijn grenzen valt niet te onderhandelen.”
10. (H)erken je eigenwaarde.
Mensen die je grenzen niet respecteren, kennen duidelijk jouw waarde niet. Richt je op die mensen die jou wel respecteren en je waarderen zoals je bent.
Heb je respect voor jezelf (én voor die andere persoon), dan respecteer je jouw grenzen. Als iemand je grenzen niet wilt of niet kan respecteren, is het tijd om los te laten. Maak ruimte voor gezonde relaties waarin je behoeften en grenzen worden erkend.
Laat jij je grenzen vaak overschrijden? Hoe pak je dit dan aan?
Schrijf het hieronder en wees zo een inspiratie voor anderen.