We hebben allemaal al eens een fout gemaakt en we maken allemaal nog altijd fouten. Dat is normaal: wij zijn mensen en mensen maken fouten. Ik ken niemand die nog nooit een fout heeft gemaakt. Sommige fouten hebben zwaardere gevolgen dan andere, sommige fouten doen meer pijn dan andere… maar we weten ook dat we uit elke fout kunnen leren.
Het is heel belangrijk dat we onszelf kunnen vergeven als we een fout gemaakt hebben. Dit is niet alleen belangrijk voor onszelf, ook voor al onze relaties (partnerrelaties, vriendschappen, werkrelaties, familie,…). Want als zij jou hebben vergeven en je hebt jezelf nog niet vergeven, kan dit een relatie stuk maken. Vergeven is ook nodig voor onze gezondheid, voor onze gemoedsrust,… Als je jezelf vergeven hebt, voel je je vrijer: er valt een last van je schouders en de band met de ander wordt terug hechter.
We kruipen vaak in een slachtofferrol: “Waarom overkomt mij dat nu altijd? Waarom heb ik dat nu weer gedaan? Ik ben nu eenmaal zo, ik kan niet veranderen, ik kan er niets aan doen.” Daarnaast hebben we nog onze innerlijke criticus, de veroordelende ‘ik’: “Eigen schuld, dikke bult! Wat ben ik een stomme kip! Zie je nu wel dat ik het niet kan!”
Maar volgens Colin Tipping, auteur van Radical Forgiveness en coach, hebben we ook nog de wijze en liefhebbende ‘ik’ die begrijpt en inziet welke onzekerheden en angsten aan de grondslag liggen van de gemaakte fout(en). Net zoals we ook de fouten van anderen door de vingers zien omdat ze het moeilijk hebben gehad, zo gaan we ook tegens onszelf kunnen zeggen: “Ok, ik heb die fout gemaakt. Ik kan de tijd niet terugdraaien om de fout ongedaan te maken. Het is niet omdat ik een fout gemaakt heb dat ik stom ben of dom ben. Ik blijf mezelf graag zien en ik heb eruit geleerd. Hierdoor groei ik.” Tenslotte hebben we volgens Colin ook nog een hogere ‘ik’, een spirituele intelligentie, die zegt dat het je net overkomt omdat je moet leren. Daarom ben je ook hier. Van elke fout kunnen we leren.
Daarom is het belangrijk dat we vergeven. Maar vergeven vraagt tijd. Dat kan je niet in drie tellen. Je moet er echt je tijd voor nemen en er bewust mee bezig zijn. Betekent dat dat je geen watje mag zijn? Dat je je gevoelens maar opzij moet zetten en je emoties moet verdringen? Neen!
Integendeel, we moeten beseffen dat we een fout gemaakt hebben en wat de gevolgen hiervan zijn. We moeten alles voelen wat er te voelen valt. Ik geef toe dat het niet aangenaam is om al die gevoelens te voelen, maar voel ze. Sommigen worden al van jongs af “aangeleerd” dat ze niet mogen voelen: “Ben je daarom boos? Doe toch niet zo belachelijk. Je gaat hiervoor toch niet huilen, zeker? Grote jongens/meisjes huilen niet.” Dit zijn zinnen die regelmatig uitgesproken worden. Dat is ook de reden waarom we later niet meer willen en kunnen voelen: zodra er tranen komen, vegen we ze weg en willen we ons vermannen. Zodra we boosheid voelen, verdringen we dat maar doen we onszelf slecht door overmatig drankgebruik, emo-eten,…
Lig je op dit moment in de knoop met jezelf over een gemaakte fout in het verleden (of het heden)? Vul dan even voor jezelf deze oefening in, gebaseerd op de methode van Colin Tipping.
1. Waarom ben ik boos op mezelf of wat neem ik mezelf kwalijk?
2. Wat zegt je innerlijke criticus, je veroordelende ik?
3. Hoe voel jij je bij deze situatie? Welke gevoelens gaan er in je om. (Schrijf ze allemaal neer. Heb je een probleem met emoties? Hier vind je een lijst, misschien (h)erken je ze?) Beleef de emoties, voel ze. Hou ze niet tegen. Voel je je boos? Reageer je dan even af op een kussen, een boksbal, ga sporten, roep, schreeuw (niet tegen jezelf, niet tegen anderen, maar gewoon in openlucht buiten in het bos of op het strand). Voel je verdriet? Huil, laat die tranen stromen. Neem jezelf even vast en laat alle tranen uit je lichaam vloeien. Alle emoties moeten eruit.
4. Op een schaal van 1 tot 10 (1=extreem laag, 10=heel laag): hoeveel punten geef je aan je eigenwaarde, je zelfrespect?
5. Ben je bereid om je gevoelens te erkennen? Wil je liefdevol optreden naar jezelf toe en wil je jezelf niet meer veroordelen? (Soms zijn we veel strenger voor onszelf dan dat we voor anderen zijn). Jij mag immers boosheid voelen, jij mag angst voelen, jij mag alles voelen: dat is jouw recht.
6. Ben je bereid te erkennen dat je je zo voelt door hoe jij de situatie ziet? Een situatie is neutraal. Wat jij ervan maakt, is hoe jij het ziet (positief of negatief). Zo regent het op dit moment terwijl ik dit schrijf. Dit is een neutraal feit. Ik kan me daar slecht bij voelen omdat ik buiten iets wou doen in de zon en dat nu niet kan (tenzij ik nat wil worden). Of ik kan me er goed bij voelen omdat ik nu geen planten of gras moet besproeien en ik het voor mezelf binnen gezellig kan maken met een goed boek.
7. Voor hoeveel procent voel jij je schuldig over wat je hebt gedaan? En voor hoeveel procent voel je schaamte?
8. Is je schuld gegrond of ongegrond? Reden?
9. Wil je de rest van je leven die negatieve gevoelens en gedachten houden?
10. Je kan de tijd niet terugdraaien dus je kan de fout niet ongedaan maken. Maar je kan wel leren hoe je die fout in de toekomst niet meer kan maken. Erken dit ook. Wat kan je in de toekomst (eerst) doen zodat je die fout niet meer maakt?
11. Wat heb ik hieruit geleerd?
12. Zeg tegen jezelf dat je jezelf nog steeds graag ziet, ook al maak je fouten en zeg (in de spiegel) dat je jezelf vergeeft. Adem diep in en blaas dan alle negativiteit weg. Wees mild voor jezelf, wees aardig tegen jezelf.
Vergeef jezelf: niet alleen voor anderen maar vooral voor jezelf. Jij bent het waard om je beste leven te leven.
Kan jij jezelf gemakkelijk vergeven? Hoe doe jij het? Schrijf het hieronder en wees op die manier een inspiratie voor anderen.