Het is een feit: het wordt niet altijd toegestaan om je emoties te uiten. Wanneer ons de vraag wordt gesteld hoe het met ons gaat, antwoorden we zelden hoe we ons werkelijk voelen: “Slecht: ik heb slecht geslapen, ik heb ruzie met mijn oudste zoon, mijn man negeert me de laatste weken en op het werk heb ik een rotcollega die mij het leven zuur maakt.”

Je gesprekspartner zou waarschijnlijk niet meteen weten hoe te reageren en over totaal iets anders beginnen. Hoe zou je zelf zijn als je zo’n antwoord krijgt? 😉

Daarom antwoorden we doorgaans wat iedereen verwacht: “Goed, het gaat goed met mij. En hoe gaat het met jou?”

Er wordt naar gestreefd om de façade hoog te houden, om de wereld door een roze bril te zien. Het bewijs hiervan zijn de sociale media. Of heb jij al ergens het volgende gelezen: “Ik voel me slecht vandaag!” of “Ik heb grote ambras met mijn vriendin.” of “Ik haat de wereld.”

Neen, elke dag worden er op sociale media enkel “happy situations” en “happy faces” getoond. Als we zouden weten wat er allemaal werkelijk aan de gang zou zijn, zouden we schrikken.

Het lijkt belangrijk om het beste van onszelf te laten zien aan anderen. We willen anderen alleen laten zien dat we sterk en onafhankelijk zijn, dat we altijd gelukkig zijn en dat we in het perfecte gezin leven. Want dat zien we ook bij anderen op sociale media dus we kunnen toch niet onderdoen?

Gevolg? We gaan ons geïsoleerd voelen van anderen. We hebben geen besef meer van de realiteit en durven onze echte gevoelens niet meer tonen aan anderen want dan valt ons masker af.

Onlangs had ik een boeiend gesprek met één van mijn vriendinnen. We waren net daarvoor samen op een huwelijksfeest van gemeenschappelijke vrienden en ze vond de interactie tussen mij en mijn man geweldig. Hoe liefdevol we met elkaar omgingen, hoe we elkaar steeds opzochten nadat we de dansvloer onveilig hadden gemaakt … “Jullie zijn zo perfect!”

Het deed me deugd om dat te horen want die avond was inderdaad perfect. Dat heb ik haar ook gezegd. Maar ook wij kennen onze stormen: momenten waarop we elkaar achter het behang willen plakken en we elkaar echt niet kunnen verdragen. Dat kon ze moeilijk geloven. Ik gaf haar daarop concrete voorbeelden en ze schrok hiervan. “Ik dacht dat jullie altijd de perfecte relatie hadden”, zei ze me.

Waarop ik zei: “We hebben inderdaad een goede relatie, perfect kan ik ze niet noemen. Maar we werken elke dag opnieuw aan ons gezamenlijk geluk, we kiezen elke dag opnieuw voor elkaar en onze kinderen en we communiceren enorm vaak om onze struggles te overwinnen”.

Daar schrok ze van: ze dacht echt dat alles vanzelfsprekend was bij ons. “Lieve schat, samengestelde gezinnen verlopen nooit vanzelfsprekend,” antwoordde ik haar. 😉

Ze vond het super dat ik er zo openlijk met haar over durfde praten aangezien bijna iedereen in haar omgeving haar altijd liet voelen dat het bij hen perfect liep. Daardoor was ze beginnen twijfelen of zij het wel zo goed deden.

Toen ik haar vroeg hoe zij zich precies voelde, kon ze de vraag niet beantwoorden.

Dat is niet zo uitzonderlijk. Want weet jij elke dag hoe jij je voelt? Kan jij je gevoelens zo goed omschrijven?

Er zijn weinig mensen die dat kunnen. Waarom? Onze gevoelens zijn van jongs af al afgeleerd.

Begonnen we te huilen om iets dat ons overkwam, kregen we te horen: “Je gaat daarvoor toch niet huilen zeker?! Droog die tranen maar en wees flink!”
Of: “Echte mannen huilen niet.”
Of: “Als vrouwen hun gevoelens laten zien, zijn ze zwak.”
Herkenbaar?

Lieten we onze gevoelens zien, dan kregen we vaak het antwoord: “Doe niet zo belachelijk.”

Dus mettertijd hebben we onze gevoelens afgestompt, hebben we – jammer genoeg – geleerd om onze gevoelens op te kroppen en niet meer te uiten.

Het is zo erg geworden dat we het vandaag heel moeilijk hebben om onze gevoelens te benoemen. We begrijpen onze gevoelens niet meer, laat staan dat we ze erkennen. Vaak voelen we ons verdoofd en gevoelloos.

Wetenschappelijk gezien doen we dit om ons te beschermen in tijden van trauma. Maar door onze gevoelens ten volle te beleven, te erkennen en te omarmen, kan het genezings- en verwerkingsproces sneller starten.

Bovendien krijg ik geregeld vragen van mensen die zich terug gelukkig willen voelen maar die hun verdriet en pijn niet willen voelen en daarom naar verdovende middelen of antidepressiva grijpen. Als wij geen pijn en verdriet kunnen voelen, kunnen we ook geen geluk meer voelen: want ook die gevoelens worden afgestompt.

Bijgevolg is het belangrijk om ons terug bewust te worden van onze gevoelens. Maar hoe kunnen we opnieuw beginnen voelen? Hoe worden we ons terug bewust van al onze gevoelens?

Eerst en vooral:

1. Benoem de gevoelens / de emoties die je ervaart.

We kennen allemaal de vier basisemoties: blij, droevig, boos en bang. Maar hoe ouder we worden, hoe genuanceerder die gevoelens worden. En daar zit de moeilijkheid dan: want wat voelen we juist. Voel ik twijfel, schaamte, shock, walging, plezier,…? Op het internet vind je genoeg lijsten met emoties waar je tussen kan zoeken. Zoek het op en probeer aan de hand van die lijsten jouw echte gevoelens terug te benoemen.

2. Beweeg.

Als je met je emoties vastzit, is sporten het laatste waar je aan denkt. Toch is elke vorm van beweging de beste manier om uit je hoofd te raken en in je lichaam te komen. Zet dus een geweldig levendig liedje op en start met dansen. Of spring op die fiets en maak een lange fietstocht. Mij helpt een stevige wandeling in het bos, yoga of een halfuurtje joggen in het bos.

Door elke dag minstens 30 minuten te bewegen gaat je endorfine stromen en zal je je levendiger voelen. Bovendien wordt je lichaam meer geaard en dat is nodig om je gevoelens echt te kunnen voelen.

3. Probeer je te aarden.

Ik schreef het al in het vorige puntje: als ons lichaam meer geaard is, kunnen we meer echt gaan voelen.

Voelen we ons verdoofd en losgekoppeld, gaan we meer in ons hoofd zitten en vaak komen we dan vast te zitten.

Probeer dus terug je bewustzijn naar je lichaam en je omgeving te brengen. Dit kan je doen op volgende manieren:

· Adem diep in en uit. Doe dit via de buikademhaling. Wanneer je inademt, wordt je buik groter. Wanneer je uitademt, wordt je buik terug kleiner. Leg je handen op je buik en volg een tijdje die beweging. Hoe voel je je hierbij?

· Neem een ijsblokje en houd het in je hand. Hoe voelt dit voor je? Wat doet het met je als het smelt? Probeer zoveel mogelijk sensaties te benoemen. Hou het niet bij één term.

· Zet je lievelingsnummer op, luister ernaar. Wat hoor je? Wat voel je? Wat doet dat nummer met jou? Waarom voel je je zo bij dat nummer?

· Raak iets aan uit je nabije omgeving. Hoe voelt dat in je handen? Is het zwaar? Is het iets licht? Voelt het warm aan? Of voelt het koud aan? Welke kleur heeft het? Wat doet die kleur met je?

· Kijk om je heen. Zoek 5 rode/blauwe/groene/roze/gele voorwerpen in je omgeving. Benoem ze. Welk gevoel geven ze je?

4. Identificeer je gevoelens correct.

Wanneer we schreeuwen, kunnen wij (en onze omgeving) automatisch aannemen dat we boos zijn, maar misschien spelen andere gevoelens wel eens een rol die we verdoezelen met dingen die op woede lijken. Wat zijn onze primaire gevoelens en wat zijn onze secundaire gevoelens? Heel belangrijk om even de tijd te nemen om onder de oppervlakte te kijken en te zien wat er echt gebeurt. Is je partner echt boos omdat je te laat thuis kwam en niets liet weten dat je later zou zijn? Of was je partner gewoon bezorgd en durft hij of zij het zo niet te uiten maar komt die bezorgdheid er eerder uit als boosheid?

Toen mijn jongste pluszoon een aantal jaren geleden plots de straat overstak, greep ik naar zijn arm en schreeuwde ik zijn naam uit. Hij huilde onmiddellijk maar mijn oudste dochter zei hem onmiddellijk: “Mama is niet boos op jou hoor, ze had enkel schrik dat je zou overreden worden.”

5. Volg een bepaalde emotie gedurende een hele dag.

Schrijf nu een bepaalde emotie/ een bepaald gevoel op en noteer dan hoe vaak je die emotie ervaart. Neem nu bijvoorbeeld de emotie ‘blijheid’. Schrijf het telkens op wanneer je je blij voelt, met wie je bent, waar je bent, wat je doet, hoe laat en hoe intens die blijheid is (op een schaal van 1 tot 10). Het helpt je je gevoelens te omarmen en leert je je gevoelens te beheersen.

6. Je lichaam liegt nooit dus let op wat je lichaam doet.

Laat even alles liggen en neem even pauze. Zet je rustig neer. Adem diep in … en uit. Hoe voelt je lichaam op dit moment. Waar voel je iets in je lichaam? Wat zegt dat over je emotie? Wat is de reden van die emotie?

Hoe kunnen we die emotie erkennen? Hoe kunnen we die emotie nog meer uiten? En als het een negatieve emotie is, hoe kunnen we die keren zodat we ons terug beter kunnen voelen.

7. Jij bent je emotie niet, je voelt het.

Vaak zeggen we: “Ik ben bang. Ik ben verdrietig.” Maar we zijn onze emoties niet, en wat we niet zijn, kunnen we veranderen. Daarom zeggen we beter: “Ik voel angst.” of “Ik voel me verdrietig.”

En we mogen voelen, we moeten voelen. We mogen die gevoelens omarmen en erkennen. Dat maakt ons mens, dat maakt ons wie we zijn.

8. Uit je emoties … op een gezonde manier.

Eénmaal we onze emoties kunnen benoemen en omarmen, moeten we leren hoe we ze moeten uiten. Want emoties moeten geuit worden … maar dan wel op een gezonde manier (voor onszelf en onze omgeving).

Doordat we onze emoties kunnen begrijpen, kunnen we erover praten en durven we ze uiten en bespreken met onze omgeving. We kunnen delen, we kunnen sympathie en empathie bieden en ontvangen en we kunnen elkaar steunen.

Voelen we ons verdrietig? Dan uiten we dat verdriet. We laten ons hierin steunen door onze omgeving want verdriet uiten is een teken van kracht, niet van zwakte.

Voelen we ons boos? Dan kloppen we op een boksbal, enkele kussens in de zetel of gaan we hard gaan lopen zodat die negatieve energie uit ons systeem is.

Wat ook kan helpen, is onze emoties neerschrijven: schrijf die persoon op wie je boos bent, een brief MAAR verstuur die niet: scheur die gewoon kapot en laat die negatieve energie los.

Ook yoga, meditatie, sporten, schrijven kunnen helpen bij het uiten van je emotie.

Zoek zelf wat voor jou helpt. Maar laat die emoties stromen: zowel de negatieve als de positieve.