Toen ik meer dan vier jaar geleden een alleenstaande mama werd en het financieel een stuk minder had, werd “shoppen” van mijn to do-lijstje geschrapt. Terwijl ik vroeger wekelijks ging winkelen, kon ik me dit niet meer veroorloven. Ik moest namelijk met een beperkt budget rondkomen om de huur te kunnen betalen en mijn dochters en mezelf van eten en warmte te kunnen voorzien. Bovendien had ik zelfs geen tijd meer om te gaan shoppen want ik nam zoveel mogelijk werk aan om te kunnen rondkomen.
Dit was voor mij een enorme “wake-up call”: ik sprong niet alleen bewuster om met geld, ik had al heel snel door dat ik voordien vaak ging shoppen als reactie op zaken die rondom mij gebeurden. Voelde ik me een dag niet gelukkig, dan ging ik de stad in voor een mooi kleedje. Verveelde ik me, dan sprong ik in de auto en reed naar het koopcentrum.
Winkelen geeft ons een psychologische ervaring. Als we echt eerlijk zijn met onszelf en we zijn psychologische shoppers, dan weten we dat we al iets gekocht hebben vóór we nog maar een winkel zijn binnengestapt. “Kopen om te kopen”, noemen we dit. We zullen niet buitengaan zonder iets te kopen, ook al hebben we het niet nodig.
Winkelen om een bepaalde leegte op te vullen of om ons bepaalde gevoelens te bezorgen kan heel schadelijk zijn voor onze portemonnee en zorgt ervoor dat we met veel zinloze aankopen thuis komen.
Door zuiniger te leven omdat ik een kleiner budget had dan vóór mijn scheiding, werd ik me bewust van al mijn winkeltriggers. Ik besteed nu meer aandacht aan het waarom van het winkelen en ik bestrijd verveling bijvoorbeeld met iets anders dan een trip naar het koopcentrum. Mijn leven is er rijker op geworden (en niet de winkeliers 😊).
1. “Shopper’s high”
Ik herinnerde me dat ik – vóór mijn knieblessure – kickte op de “runner’s high”. Het gevoel dat je ervaarde nadat je enkele kilometers goed had doorgelopen, was zalig en verslavend. Het ontstaat doordat er dopamine wordt aangemaakt tijdens het lopen en tegelijk endorfines vrijkomen.
Sommigen ervaren ditzelfde gevoel als ze hebben gewinkeld en dat “ene stuk” op de kop hebben kunnen tikken.
Volgens een enquête door Harris Interactive zegt 31% van de vrouwen dat ze hebben gewinkeld om hun stemming te verbeteren en 53% dat ze hebben gewinkeld om iets te vieren.
Het is dus duidelijk dat winkelen wordt geassocieerd met positieve emoties maar het is dan wel een kostelijke aangelegenheid.
Ga dus op zoek naar andere activiteiten die je kunnen opvrolijken of voldoening schenken. Overweeg om te gaan sporten, met de hond te gaan wandelen of met de kinderen (of alleen) of doe aan yoga.
2. Het idee dat je hebt bespaard
We besparen NOOIT geld door het uit te geven. Natuurlijk kunnen solden, promoties en kortingen je een lager totaal geven maar je geeft nog steeds geld uit. Het zijn stuk voor stuk gekende trucs die de winkels gebruiken om je geld te doen uitgeven.
De enige en beste manier om te sparen is door een spaarrekening of een belegging, niet met een aankoop in de solden.
3. Therapie
Shoppen was voor mij vaak een manier om slechte gevoelens te bestrijden of om met emoties en problemen te kunnen omgaan. Het kopen van dingen voelt goed, dus kan het negatieve gevoelens bestrijden. Onthoud dat dit slechts een oplossing op korte termijn is.
In plaats van naar het winkelcentrum te gaan, kan je beter voor een langetermijnaanpak kiezen door bijvoorbeeld te praten met een vriend(in), te schrijven in een dagboek, een coach / therapeut te raadplegen enz. Deze oplossingen zijn veel voordeliger dan winkelen en bovendien beter op lange termijn.
4. Paniekaankopen
We krijgen vaak mails met aanbiedingen die van korte duur zijn, flashmails genaamd. Als je de aankoop dan hebt gedaan, ben je blij dat je bij de gelukkigen hoort die de geweldige deal hebben gescoord. Maar het gevaar van zulke aanbiedingen is dat je onnodig geld uitgeeft, vooral als je dingen koopt die je niet eens van plan was te kopen voordat je zag dat het te koop was.
Schrijf je dus uit voor deze dagelijkse mails. Als je toch iets wil en je bent specifiek op zoek naar iets, kan je nog steeds bewust zoeken naar de beste deal. Zo kom je niet in de verleiding door de paniek die je voelt als je een flashdeal ziet passeren en denkt dat je die niet mag missen.
5. Te veel vrije tijd en verveling
Vaak ging ik shoppen omdat ik me verveelde of niet meteen wist wat te doen. Ik zie het ook dikwijls bij andere mensen: velen bezoeken op zondag de grote wooncentra waar je zelfs kan lunchen of koffie drinken. Dit doen ze omdat ze niet meteen weten wat te doen. “Wie weet zien we nog iets leuks om te kopen”.
Winkelen is een leuke vrijetijdsbesteding die niet vaak ingeruild wordt voor andere, meer bevredigende activiteiten.
Ik probeerde zulke winkelmomenten te vervangen door een bezoek aan het bos of een trip naar Cadzand, een geweldige kustplaats in Nederland waar de dijk niet bezaaid is met winkels zoals aan de Belgische kust. Ook wandelen op de Scheldedijk in Buitenland (Bornem) is voor mij een deugddoende vrijetijdsbesteding om daarna af te sluiten met een theetje in het gezellige plaatselijke café.
Zoek uit waarom je wil winkelen en pak die oorzaak aan. Het is niet alleen goed voor je budget maar ook voor je bewustzijn. Je leert jezelf zo echt kennen.
Waarom wil jij shoppen? Wat doe jij in je vrije tijd? Of is je hobby shoppen? Schrijf het hieronder neer en inspireer op die manier anderen.