In een vorig artikel schreef ik al dat ons huidige leven bepaald is door onze opvoeding. Zitten we nu met enkele issues zoals moeilijk neen kunnen zeggen, over ons heen laten lopen, voortdurend in de belangstelling willen staan of erkenning vragen, faalangst,… dan kunnen we ervan uitgaan dat dit veroorzaakt werd door onze kindertijd.
Als toen onze psychologische behoeften niet werden vervuld, zullen we later voortdurend streven naar invulling van die behoeften.
Wat we meekrijgen van onze ouders, beschouwen we als de fundering van ons verdere leven. Maar kunnen we onze ouders nu “verwijten” dat we met enkele issues zitten? Neen, want ouders geven ons wat ze ons kunnen geven, wat ze zelf hebben meegekregen vanuit hun opvoeding.
Wat je niet hebt, kan je niet geven. Dat geldt ook voor ons en onze ouders. We kunnen pas onvoorwaardelijke liefde geven als we die zelf hebben gekregen, we kunnen pas vertrouwen geven als we het zelf ook hebben gekregen,…
Als je nu denkt dat alles verloren is, dan heb je het verkeerd. Jij kan elke dag nog aan jezelf werken, jij kan vandaag beslissingen nemen die je verdere toekomst zullen bepalen. Jij kan keuzes maken. Wij kunnen zelf onze eigen basisbehoeften invullen en niet meer afhankelijk zijn van anderen, ook niet van onze ouders.
In dit artikel besprak ik al de behoefte aan veiligheid, stabiliteit en erkenning. Vandaag vertel ik je over de andere behoeften.
1. Behoefte aan verbinding
We willen allemaal het gevoel hebben dat we er mogen zijn. Als kind is dit gevoel zeer belangrijk: een bevestigende reactie, een knuffel, een geruststellend woordje, een knipoog als de blikken elkaar kruisen,…
Soms is het als ouder moeilijk om in alle drukte eens tijd te maken voor je kind of om te luisteren naar wat er echt aan de hand is. Want een zeurend kind is geen lastig kind: het is een kind dat vraagt om verbinding, om gehoord te worden, om gezien te worden.
Als we als kind mogen voelen wat we voelen of als we aanvaard worden zoals we zijn, dan zullen we ons later veel beter in ons vel voelen én durven we ook gemakkelijker onze gevoelens uiten zonder angsten voor veroordelingen. Want we voelen dat we oké zijn en dat is zeer belangrijk.
Ik maak er regelmatig werk van om qualitytime per kind in te lassen: samen een wandeling, een babbeltje op het bed, een ritje in de auto,… zodat ik te weten kom waar ze mee bezig zijn, wat er in hen omgaat. We voelen hier dat de kinderen (ook al zijn het pubers) dit fantastisch vinden en dat het onze band versterkt. Onze dochters zijn zestien en veertien jaar oud en waren afgelopen vakantie met ons mee. Als ik hen vraag wat de leukste momenten waren tijdens de vakantie, zeggen ze steevast: “Onze restaurantbezoekjes, want we hadden altijd leuke babbels aan tafel.” Mijn man en ik vonden het super om hen steeds te betrekken bij onze conversaties en zij voelden zich gezien en gehoord. Alle vier voelden we ons ook enorm verbonden met elkaar tijdens die etentjes en uitstapjes.
Wanneer voelde jij onlangs nog eens een echte verbinding met iemand?
2. Behoefte aan autonomie
Zoals ik hierboven al schreef is het belangrijk om te weten waar je kinderen mee bezig zijn: wat denken ze? Wat vinden ze belangrijk? Welke dromen hebben ze? Wat zijn hun doelen?
Want de behoefte aan autonomie gaat over een gevoel van psychologische vrijheid: dat je jezelf mag en kan zijn, dat je mag kiezen, dat je keuzes gerespecteerd worden en dat je initiatieven verwelkomd worden.
Betrek kinderen en jongeren bij de belangrijkste zaken in hun omgeving. Laat hen mee bepalen wat er zal gebeuren, waardeer hun inbreng en probeer het ook eens vanuit hun standpunt te zien.
Nodig ze uit om zelf beslissingen te nemen, om zelf keuzes te maken én leer hen dat ze de verantwoordelijkheid mogen dragen over hun activiteiten en keuzes.
Zo zullen ze later minder faalangst hebben en meer initiatieven in hun leven durven nemen.
Werden jouw keuzes en beslissingen vroeger gerespecteerd? Of werden jouw initiatieven vaak weggewimpeld?
3. Behoefte aan structuur
Zelfvertrouwen vindt zijn basis in structuur. Als het er de ene keer zo aan toe gaat en de andere keer weer anders, dan raken we verward en kunnen we onzeker worden. Dat is zeker het geval bij kinderen. Daarom is het belangrijk dat we voor een kind structuur creëren: regelmaat en realistische grenzen.
Zo weet het kind waar het aan toe is: het gaat zich veel veiliger voelen dan in een chaotische omgeving waar reacties afhangen van het emotionele welzijn van de ouder.
Wat bedoelen we met realistische grenzen? Als we voortdurend zaken verbieden aan onze kinderen, houden we onze kinderen klein en zorgen we ervoor dat hun zelfvertrouwen niet echt ontwikkeld wordt. Betekent dat dat we onze kinderen moeten vrij laten? Dat we onze kinderen hun zin moeten laten doen? Neen, een kind heeft nood aan duidelijkheid en sturing. Door realistische grenzen en gezonde kaders uit te zetten, zullen de kinderen leren omgaan met verantwoordelijkheden. Geef kinderen keuzes en laat ze zelf tot oplossingen komen. Ook dit is structuur geven.
Heb jij enige structuur in je opvoeding genoten?
Hoe zit het met jouw psychologische behoeften? Werden de jouwe vroeger ingevuld?
Hoe werk je nu aan die vervulling van de behoeften? Zoek je extern naar bevestiging en bekrachtiging of werk je aan jezelf zodat je weet wat je waard bent?
Geef gerust hieronder antwoord. Wij zijn er om je te steunen in je proces.