Ken je de nieuwe serie ‘Love Life’ al? Het is een anthologieserie over de reis van de eerste tot de laatste liefde van een welbepaald persoon en over de mensen met wie we ons omringen en die ons maken tot wie we zijn, wanneer we uiteindelijk “de ware” tegenkomen.
In België is de serie te zien op Streamz van Telenet, in Nederland is het Videoland waar je ‘Love Life’ kan bekijken.
Als coach vond ik het een boeiende serie omdat we de evolutie van de vrouwelijke hoofdrolspeelster Darby (gespeeld door Anna Kendrick die je ook wel kent van de Pitch Perfect-films) van jonge onzekere twintiger tot zelfzekere dertiger in tien afleveringen kunnen meevolgen.
In de serie krijg je regelmatig afwijzingen te horen en merk je hoe ermee wordt omgegaan. De allerlaatste aflevering heeft me nog het meest aan het denken gezet en vormde een inspiratie voor dit artikel.
In de allerlaatste aflevering is Darby aanwezig op een huwelijk: de eerste keer van huis zonder haar baby, overnachting in een hotelkamer om toch eens goed te kunnen doorslapen (wat doorgaans niet lukt met een baby) en met veel zin om te feesten met haar vriendinnen. Om niet te veel van de reeks te verraden: ze leert een nieuwe man kennen op het feest, ze spreken af om nog wat na te praten en iets te drinken in haar hotelkamer. Aangezien haar baby nog borstvoeding krijgt, moest ze eerst nog even melk afkolven. Hij besluit om ondertussen wodka te halen in een nachtwinkel nadat hij ontdekt had dat die uit de minibar wel heel duur geprijsd was. Na zijn vertrek gaat Darby even liggen op het bed en zoals je al kan raden, valt ze in een diepe slaap. De man komt terug aan haar kamer, klopt op de deur maar krijgt geen reactie.
In een volgende scène zien we dat het ochtend is, dat zij wakker wordt, haar spullen pakt en naar de deur stapt. Daar vindt zij een briefje waarop te lezen staat: “Hopelijk heeft het slapen deugd gedaan. Hier is mijn nummer”.
Hoe zou jij gereageerd hebben als jij in de plaats van die man zou staan? Had je blijven bonken op de deur tot ze wakker werd? Had je gepanikeerd en een hotelmedewerker geroepen omdat je je zorgen maakte? Of had je – na verscheidene pogingen – kwaad een briefje onder de deur geschoven: “Ik zal nog eens iets voor jou doen: stank voor dank!”?
De manier waarop je reageert, heeft alles te maken met jouw persoonlijkheid, jouw beleving, jouw perceptie en het belangrijkste: met de manier waarop jij in het leven staat.
Deze man leek me iemand die sterk en stabiel in het leven staat. Zijn reactie heeft mijn stelling dan ook bevestigd. Door de gesprekken die ze die avond hadden, was het voor hem zeer duidelijk dat ze zeer moe was en nood had aan goede nachtrust. Hij bleef bij de feiten: zij doet niet meer open, ze antwoordt niet meer.
Zijn conclusie was juist: ze had nood aan slaap, veel slaap.
Mocht hij niet goed in zijn vel hebben gezeten, had hij misschien helemaal anders gereageerd. Misschien had hij kunnen panikeren of boos reageren, reacties die berusten op misverstanden.
Hoe wij reageren op afwijzing heeft telkens weer te maken met ons verleden. Wanneer we afgewezen worden, wordt er bij ons iets getriggerd zodat oude wonden kunnen opengereten worden. Misschien werd je op school gepest? Of ben je geadopteerd (dus was je door je biologische ouders afgestaan)? Misschien is je moeder jong gestorven en kon je vader door dit verlies niet voor je zorgen omdat hij zijn heil zocht in de drank? Misschien heb je een narcistische baas gehad die er plezier in had om je te negeren en leuke opdrachten aan je collega’s door te spelen? Misschien zijn je ouders gescheiden, werd het een vechtscheiding en speelden je ouders je uit tegen elkaar?
Voorvallen uit het verleden die ertoe kunnen leiden dat je verkeerd reageert op een afwijzing.
Geloof me, afgewezen worden doet pijn, heel veel pijn. Het is een gevoel dat we het liefst weg willen uit ons leven maar we moeten door die pijn heen.
De pijn die door afwijzing wordt veroorzaakt, is dikwijls jaren later nog steeds voelbaar. Meer dan de fysieke pijn die we in ons leven al hebben gevoeld. Als men mij vraagt of ik me de pijn nog kan herinneren van de bevalling van mijn dochters, ben ik het eerlijk gezegd vergeten. Zo was ik ook meteen de pijn vergeten, die de weeën bij de bevalling van mijn oudste dochter met zich meebrachten, toen ik haar in mijn armen kon nemen. Tot de zware weeën tweeënhalf jaar later opnieuw begonnen bij de geboorte van haar kleine zus. Toen dacht ik: “Oh ja, verdorie, ik was vergeten dat dit zoveel pijn kon doen”. Met andere woorden: enkel een herinnering zal geen fysieke pijn opwekken.
Maar als ons gevraagd wordt om een pijnlijke afwijzing opnieuw te beleven, word je overspoeld door dezelfde gevoelens die je destijds hebt gehad. Je brein gaat op net dezelfde manier reageren als toen. Waarom? Ons brein geeft prioriteit aan ervaringen met afwijzing. Dit gebeurt omdat we sociale dieren zijn (dit is nogmaals gebleken in deze coronatijden: we hebben echt nood aan sociale contacten en huidhonger is nog nooit zo voelbaar geweest als nu). We leven in “stammen”, we willen erbij horen.
Wanneer we afgewezen worden, wordt deze behoefte gedestabiliseerd. We voelen ons dan niet meer verbonden en we voelen emotionele pijn. Tijdens deze coronatijden wordt dit enorm duidelijk. We mogen niet meer met iedereen knuffelen, we worden “afgewezen” door onze dierbaren die uit angst voor hun gezondheid niet in je buurt willen komen. Het gevoel dat je krijgt als je iemand nadert en die persoon zet verschrikt (door coronamaatregelen) een stap achteruit, doet emotioneel enorm veel met ons.
Opnieuw contact maken met degenen die van ons houden, waarmee we een enorme affiniteit voelen en die ons graag hebben zoals we zijn, verzacht onmiddellijk de pijn na een afwijzing. Toen we na de lockdown in maart terug in kleine groepjes samen mochten komen en onze ouders mochten knuffelen, heeft dit voor velen enorm veel deugd gedaan.
Ik schrijf deze blog nu in oktober 2020 en een nieuwe lockdown staat waarschijnlijk voor de deur. Ik hou mijn hart vast voor de mogelijke gevolgen hiervan: de emotionele pijn die hiermee gepaard gaat, mogen we niet onderschatten.
Het verklaart ook de agressie die we de laatste maanden hebben gezien. Onderzoek heeft uitgewezen dat afwijzing een groter risico vormt op geweld dan drugs, armoede of slechte vrienden dat doen. Zelfs milde afwijzingen leiden ertoe dat mensen hun agressie uiten op onschuldige omstaanders. We lezen het vaak in de krant en horen het genoeg op de radio: geweld in het huishouden komt nu meer voor dan vóór de coronaperiode.
Al wordt die agressie ook vaak naar binnen gekeerd. Afwijzingen kunnen ervoor zorgen dat we gaan twijfelen aan onze eigenwaarde en dat we geen vertrouwen meer hebben in onszelf.
Wanneer we in een relatie worden afgewezen, gaan we vaak de fout bij onszelf zoeken. We kijken naar onze tekortkomingen (i.p.v. naar onze sterktes), we schoppen onszelf en bovendien is ons zelfrespect ver te zoeken. Terwijl het stuk lopen van een relatie (relatie = twee personen, niet alleen jij) door andere factoren bepaald wordt: geen goede match (in het begin leek het goed te gaan maar na een tijd leer je elkaar kennen en kan je merken dat het toch niet zo’n goeie match is), gebrek aan chemie (iets waar je moet aan blijven werken), onverenigbare manieren van leven/werken, verschillende dingen willen op verschillende tijdstippen,…
Besluit: stop ermee jezelf de schuld geven. Het maakt de emotionele pijn alleen maar groter en het maakt het ons moeilijk om ons terug sterk te voelen.
Hoe ga je er dan wel mee om?
1. Kijk naar de feiten.
Je voelt je afgewezen maar daarom ben je niet afgewezen. Waarschijnlijk was het niet de bedoeling van de andere om je af te wijzen. In het voorbeeld dat ik hierboven beschreef was het niet Darby’s bedoeling om Grant af te wijzen. Ze viel gewoon in slaap omdat ze oververmoeid was. Dat heeft Grant ook in zijn achterhoofd gehouden.
Mensen zetten momenteel een stap achteruit als je dichterbij komt, niet omdat ze je willen kwetsen, wel omdat er Covid-19 in de wereld is. Je kan dus best gewoon naar de feiten kijken en de emotie even achterwege laten.
2. Voel de pijn.
Zoals ik in punt 1 schreef: je voelt je afgewezen. Beleef dan ook die pijn. Doe niets wat die pijn kan afleiden. Aanvaard wat je voelt. Begin de pijn niet te verdoven met eten, drugs of drank. Ok, de pijn van een kater kan jou de emotionele pijn doen vergeten, maar besef het goed: als de kater is uitgewerkt, is die emotionele pijn er nog steeds. Daarbij komt nog dat je je nadien schuldig voelt omdat je in de drank bent gevlogen, drugs hebt genomen of dat hele pak chocolade naar binnen hebt geschrokt. Sta echt toe om die pijn te voelen.
Misschien zoek je afleiding door te scrollen op sociale media, door te sporten tot je niet meer kan of door te zoeken naar iemand voor onpersoonlijke seks (in mijn boek lees je er alles over). Dit kan plezant zijn op dat moment, maar het helpt jou niet om je afwijzing te verwerken. Het beste is dus gewoon de pijn te voelen en helemaal te doorstaan. Gemakkelijk? Neen! Functioneel? Ja!
3. Het is niet omdat je afgewezen bent, dat je minder waard bent.
Integendeel, afwijzing heeft niets te maken met je waarde. Vaak zegt een brute afwijzing meer over de persoon die jou heeft afgewezen dan over jou.
Ben jij iemand die jezelf neerhaalt als je afgewezen wordt? Pieker je over elke mogelijke fout die je kan gemaakt hebben? Stop daar onmiddellijk mee! Echt! Nu! Stoppen. Want je kan nooit voor iedereen goed doen, voor iedereen even mooi zijn of voor iedereen even capabel zijn. Perfectie bestaat niet en zal ook nooit bestaan. Kijk naar de successen die je al hebt geboekt, de zaken die je al hebt gerealiseerd … Jij bent veel waard! Wat zeg ik? Jij bent goud waard! En het wordt tijd dat je dit inziet en ook voelt tot in je kleine teen.
4. Verander je perceptie of je interpretatie.
Even terug zoals in punt 1: misschien was het niet eens een afwijzing.
Als we onszelf toestaan om die pijn van afwijzing helemaal te voelen (puntje 2) en we laten de zelfkritiek achterwege (puntje 3), gaan we meer openstaan voor een ruimere interpretatie.
Soms zullen we nooit weten wat er precies gebeurde toen we ons afgewezen voelden. We kunnen alleen zeker zijn dat er meerder interpretaties zijn, dat we gelijkwaardig zijn aan de andere persoon. Je kan steeds melden dat je je afgewezen voelde en de kans is heel groot dat het niet de bedoeling was dat je dat gevoel kreeg.
Misschien heb je naast je droombaan gegrepen? Niet omdat je niet goed genoeg was maar omdat er met een andere kandidaat misschien een betere match was of omdat die meer ervaring had. Dit zegt niets over jou … Weet dat de juiste job er sowieso nog aankomt.
Of misschien ben je net aan de kant gezet door je lief? Niet omdat je niet goed genoeg was maar omdat die persoon zich nog niet klaar voelde om zich in een langdurige relatie te storten (in tegenstelling tot wat hij/zij werkelijk tegen je heeft gezegd omdat hij/zij zichzelf nog niet echt kent of zelf schrik heeft afgewezen te worden)?
Omarm afwijzing. Voel de pijn. Wees zacht voor jezelf en omarm ook je kwetsbaarheid want daar zit jouw kracht. Door jezelf kwetsbaar op te stellen, word je zachter voor jezelf, leer je jezelf meer lief te hebben en daardoor ook anderen lief te hebben.
Want als je jezelf graag kan zien, kan je een ander graag zien. Als je jezelf liefhebt, kan je een ander liefhebben.