Zeven maatregelen om eindejaarsstress en –depressie te vermijden

Nog dertien keer slapen en het is kerstavond. Voor sommigen de start van betekenisvolle en warme feestdagen, voor anderen een periode van stress en depressie. Met deze tips zorg je er zelf voor dat deze eindejaarsperiode een speciale en plezante periode wordt voor iedereen in je omgeving, inclusief jezelf.

De feestdagen kunnen een stressvol gebeuren zijn: de cadeautjesjacht, overvolle winkels (waarom wacht iedereen tot op het laatste moment om op zoek te gaan naar dat geschikte cadeautje!), lange rijen aan de kassa, keuzestress (welk cadeautje voor wie?), wat gaan we eten?, wie zetten we naast wie?, wanneer moeten we waar zijn? … Voor sommigen is deze periode het uitgelezen moment voor een eindejaarsdip of zelfs een depressie (korte dagen, donker, koud …). 

Nu, een beetje eindejaarsstress is onvermijdelijk, maar door enkele maatregelen te nemen kan je de stress wel beheersen en meer ellende voorkomen. Misschien maak je er wel een aangename periode van? 

Deze zeven tips zullen je alvast op weg helpen:

Zoek verbinding en deel leuke momenten

Kerstmis en Nieuwjaar zijn familiemomenten bij uitstek. Maar tijd, afstand, vervreemding, ruzies, ziekte of andere omstandigheden kunnen ervoor zorgen dat deze verbinding moeilijk te vinden is. Bepaal daarom zelf je eigen familie om je heen: heel goede vrienden kunnen als het ware je nieuwe familie zijn. Maak tijd voor hen en nodig hen uit om het eens over een andere boeg te gooien. Vrijwilligerswerk opent ook de deur naar verbinding: je leert er nieuwe mensen en situaties kennen én bovendien draag je je steentje bij in de maatschappij. Je geeft en deelt onvergetelijke momenten. 

Ken je grenzen (en stel ze ook)

Je kan niet overal tegelijkertijd zijn en je kan niet tegen iedereen “ja” zeggen. Hoe vaak heb je al “ja” gezegd en jezelf zo in een moeilijke situatie gebracht? Antwoord vriendelijk “neen” op de vraag of jij voor het dessertbuffet kan zorgen op Kerstavond als je die dag tot 18u moet werken (en het feest om 19u start). Op Kerstmis ’s middags bij je ouders eten en ’s avonds dineren bij je schoonouders zorgt niet alleen voor stress (op tijd op je bestemming raken) maar ook voor overdaad van eten zodat je niet echt kan genieten. (Om nog maar over die extra kilo’s te zwijgen). ;-) Een ander voorbeeld? Jouw budget voor het kerstcadeau ligt veel lager dan de ontvanger voor ogen had. Je durft echter geen “neen” zeggen omdat je denkt dat die persoon je anders een gierige pin vindt … Denk daarom goed na over wat je wil en niet wil, wat je kan en niet kan. Besef dat vele vrienden (of familieleden) in hetzelfde schuitje zitten. Ze begrijpen vaste en zeker dat je niet aan elke verplichting kan voldoen of je aan bepaalde budgetten moet houden. 
Enkele jaren geleden werd ik een alleenstaande mama. Een vriendin en ik besloten om Nieuwjaar samen te vieren (zij was immers ook alleenstaand) en hadden vooraf met ons beiden een budget bepaald voor de cadeautjes en het eten. No stress … ;-)
Wat het aankopen van geschenken betreft: bepaal op voorhand wat je wil uitgeven en hou je hier ook aan. Vermijd nutteloze aankopen door je af te vragen of je het wel degelijk nodig hebt.

Gezondheid is prioriteit

De feestdagen kunnen een excuus zijn om te veel te eten en te drinken. Maar… overdaad schaadt. Nadien krijg je spijt. Te veel eten en drinken kunnen onbewust ook wijzen op een onderliggende ongelukkigheid. Op het moment zelf doet eten en drinken je even beter voelen maar het besef nadien zorgt ervoor dat je je nog minder tevreden voelt (en nu bewust). Dus zorg voor jezelf en drink (en eet) met mate. Plezier maken is niet hetzelfde als jezelf volproppen. 
Probeer tussen de feestdagen in gezond te eten, voldoende rust te nemen en alcohol te vermijden. Vergeet ook niet te sporten, te genieten of eens lekker niets te doen. De boog moet niet altijd gespannen staan. 

Wees redelijk

Vaak hebben we een bepaald beeld van hoe en wat er allemaal zal gebeuren tijdens de feestdagen. Soms zijn we dan teleurgesteld als bepaalde mensen en omstandigheden niet aan onze verwachtingen voldoen. Hou in je achterhoofd dat de eindejaarsperiode voor iedereen een drukke (stressvolle) periode is. Tijden veranderen, gezinnen groeien, … veranderingen zijn dus onvermijdelijk. Misschien wil je schoonzus nu met haar eigen kinderen en kleinkinderen Kerstmis vieren in plaats van met haar zussen en broers met hun gezin. Probeer dit te begrijpen. 
Tradities zijn belangrijk maar flexibiliteit ook, vooral in moeilijke tijden of bij veranderingen. Maak je dus niet druk als er op het laatste moment iets verandert of als er iemand niet komt opdagen. Maak het niet erger dan het is: geef een beetje, je krijgt er zoveel meer voor terug. 

Het is wat het is

Hou in je achterhoofd dat het er allemaal bij hoort: de drukte van de eindejaarsperiode, van hier naar daar hollen, …
Ga regelmatig op de rem staan en tracht te genieten. Neem alles in je op. Voel het bewust. Het is een tijd van geven en delen (en ontvangen). Hou dat in gedachten en tracht de rest los te laten. Maak er dus een mooie herinnering van i.p.v. een stressvolle periode. 

Je moet het niet alleen doen

Vraag hulp als je denkt dat je het nodig hebt. Laat het niet te ver komen. Doe wat je kan doen en ga niet over je grens. Als het niet lukt, lukt het niet. Dan is dat ook zo.
Als je merkt dat je zaken je boven het hoofd beginnen groeien en je het gevoel hebt dat het je te veel wordt, moet je jezelf niets verwijten. Dat helpt immers niemand verder. Aanvaard de situatie en wees niet beschaamd om (al dan niet professionele) hulp te vragen wanneer het nodig is. Een fondueschotel van een traiteur kan evengoed smaken als die zelfgemaakte opgevulde kalkoen. Het is het samenzijn dat telt, de rest is bijzaak. 

Geniet … en zorg ook voor jezelf

Zorg dat je goed uitgerust bent zodat je volop kan genieten van het feestgedruis. Wees lief voor je lichaam. Neem een warm en rustgevend bad tussen de feestdagen door, lees dat goede boek dat al zolang ligt te blinken op je nachttafel, ga naar de film met je geliefden (liefst een ontspannende, humoristische film) … Geniet van deze periode. Maak het bewust mee. Jij bent het immers waard.